Leven in de Brouwerij! Kansen van (tijdelijke) horeca
Over het algemeen kan je zeggen: waar mensen zijn en samenkomen, daar is horeca. Denk aan het centrum van een stad, bij een station: plekken waar de horeca ruim vertegenwoordigd is. Het is de plek voor ontmoeting, waar nieuwe plannen worden gesmeed en wordt ontspannen.
Maar de laatste jaren zie je ook een omkering: horeca gaat juist niet daar zitten waar veel mensen zijn, maar zoekt de onontdekte plekken in de stad: de voormalige industriegebieden, in leegstaande panden en in de woonwijken. Plekken die in eerste instantie niet de bestemming horeca hebben.
Juist op die plekken gaan de pionierende horeca-ondernemers aan de slag. Waarom eigenlijk juist daar? De afgelopen maanden heb ik verschillende van deze nieuwe ondernemers gesproken. En als ik het zo over zie dan denk ik: Omdat het de spannende plekken zijn van een stad, maar ook omdat deze ondernemers een maatschappelijk doel hebben. Ze willen een vergeten plek zichtbaar maken of een inactieve buurt betrekken bij z’n omgeving. En bovendien kan voor startende bedrijfjes of maatschappelijke organisaties horeca net het verschil maken in het rond krijgen van de exploitatie.
Belemmeringen
Het klinkt allemaal mooi, maar het vestigen van een horeca-onderneming op deze plekken gaat niet vanzelf. Allereerst voldoet de inrichting van de panden vaak niet aan de eisen vanuit de horecavergunning en aanpassingen zijn te kostbaar voor pioniers. Bovendien werken initiatiefnemers vaak in tijdelijkheid en past een permanente horecavergunning niet. Een ander punt is de bestemming van het pand of het gebied: deze biedt (nog) geen ruimte voor horeca.
Hobbels in met name wetgeving die er voor zorgen dat pionierende ondernemers die kunnen bijdragen aan een levendige en economisch gezonde stad hun poging halverwege staken of zelfs helemaal niet beginnen. Doodzonde! Want horeca brengt leven in de brouwerij.
Oplossingen
Tijdens het Werkplein dat ik op 1 december samen met Linda Poelman (gemeente Utrecht) organiseerde, kwamen ondernemers, gemeente en Koninklijke Horeca Nederland tot de volgende agenda samen om in gesprek te gaan en naar oplossingen te zoeken. Samen kwamen zij tot de volgende agenda.
1. Open source horecaplein
Voorstel is om een open source horecaplein te starten, waar een initiatiefnemer zijn eigen situatie en vraag kan inbrengen en gezamenlijk wordt gezocht naar een mogelijke oplossing. Wie moeten er in ieder geval aan tafel zitten? Vergunningverlening van de gemeente, vertegenwoordiger, Koninklijke Horeca Nederland en de horeca-initiatiefnemer.
2. Groeimodel voor (tijdelijke) horeca op ongewone locaties
Wanneer je een horeca-bedrijf start dien je te voldoen aan o.a. de inrichtingseisen uit de drank- en horecawet. Daar kan de gemeente niet omheen. Maar waar is de ruimte wel te vinden? En hoe kan je met elkaar zaken wellicht slim organiseren?
3. Ontschotten van vergunningen op de agenda zetten van (landelijke) politiek
In Italië en andere landen vind je mooie voorbeelden: de combinatie van een boekenwinkel, waar je ook een glas wijn kunt drinken. In Nederland is dat niet mogelijk. Een combinatie van diverse horeca en andere activiteiten moet mogelijk worden. Koninklijke horeca Nederland zet zich in voor een landelijke lobby.
Een mooie kans om te experimenteren met het creëren van meer diverse horeca, die bijdraagt aan een levendige stad. De intentie is er, het is nu tijd voor de volgende stap. En dat vraagt om een continu gesprek tussen horeca-ondernemers, politiek en vergunningverleners. Tijd dus voor een biertje en ruimte voor experiment?
Bevindingen zijn gebaseerd op Werkplein Leven in de Brouwerij: “Over de kansen van horeca als aanjager voor de minder levendige gebieden in de stad.” – in samenwerking met Linda Poelman (Gemeente Utrecht)